Zatrucia grzybami. Jak przeżyć grzybobranie?

Stosunkowo wysokie temperatury powietrza oraz wilgotność podłoża sprzyjają rozwojowi grzybów. Botanicy rozróżniają około 3 tysięcy gatunków grzybów występujących w Europie, z czego około 160 gatunków może się okazać śmiertelnie trujących. Ofiarami zatruć najczęściej są niedoświadczeni grzybiarze, którzy powinni korzystać z atlasów grzybów.

- Objawy zatrucia mogą wystąpić w zależności od gatunku spożytych grzybów albo bardzo szybko - od 15 minut do 2 godzin, albo później - po upływie 8 do 24 godzin – wyjaśnia Jolanta Owsińska z Oddziału Epidemiologii WSSE.

Jakie są rokowania w zatruciach grzybami?

Objawy zatrucia zależą od rodzaju i ilości spożytych grzybów. Najgroźniejsze są grzyby surowe, krótko smażone lub pieczone na ognisku lub płycie kuchennej. Gotowanie grzybów pozwala na usunięcie części toksyn wraz z wywarem. Istotny jest czas zbioru - grzyby jesienne zawierają mniej toksyn. Duży wpływ na przebieg zatrucia ma ogólny stan zdrowia chorego – choroby przewlekle np. układu krążenia, wątroby, nerek, trzustki zwiększają ryzyko niekorzystnych następstw.

Dzieci są bardziej narażone na ciężkie zatrucia przy tych samych dawkach, co osoby dorosłe. Przyczyną jest szybkie wchłanianie
i metabolizm toksyn grzybów u dzieci.

Lepsze rokowanie jest w zatruciach, w których objawy pojawiają się wcześnie, w których znaczna część toksyn jest wydalana, niż w zatruciach, w których objawy pojawiają się późno.

Co należy robić gdy podejrzewamy zatrucie grzybami?

Jeżeli po spożyciu grzybów dojdzie do pojawienia się niepokojących objawów klinicznych pod postacią nudności, wymiotów, bólów brzucha itd. należy niezwłocznie zgłosić się do najbliższej Izby Przyjęć Szpitala lub Szpitalnego Oddziału Ratunkowego w celu wdrożenia leczenia.

1. Nie wolno lekceważyć objawów klinicznych jeśli pojawiły się one po spożyciu potraw z grzybów, spożywanych nawet kilka dni wcześniej.
2. Należy przekazać lekarzowi jak najbardziej szczegółowe dane na temat zbieranych grzybów tj.: gatunek spożytych grzybów, sposób przygotowania potrawy (grzyby duszone, smażone, wstępnie gotowane i oddzielone od wywaru), ilość spożytej potrawy, liczbę osób spożywających potrawę, czas od spożycia do wystąpienia pierwszych objawów chorobowych.

Pamiętajmy:
Transport do szpitala i szybkie płukanie żołądka ratuje życie.

- Zatrucia grzybami są najczęściej skutkiem lekkomyślności lub pomyłki. Gubi nas zbytnia pewność siebie i przekonanie, że doskonale znamy się na grzybach. Często grzybiarze zbierają grzyby niezbyt znane, a jest ich w Polsce duża rozmaitość – dodaje J. Owsińska.

Sytuacja epidemiologiczna zatruć grzybami w Polsce i w województwie lubuskim

Zatrucia grzybami są poważnym problemem epidemiologicznym. Należą do grupy zatruć sporadycznych lub typowo rodzinnych - na jedno ognisko przypada zwykle od jednej do kilku osób. Zatrucia grzybami stanowią niewielki procent ogólnej liczby zatruć pokarmowych, lecz wysoki wskaźnik zapadalności i zgonów świadczą o niebezpieczeństwie, jakie niesie za sobą spożywanie grzybów trujących.
W Polsce obserwuje się stały postęp w świadomości społecznej, wiedzy lekarzy oraz poprawę metod rozpoznawania i leczenia zatruć grzybami.

Sytuacja epidemiologiczna zatruć grzybami w województwie lubuskim w 2012 roku

W województwie lubuskim w 2012r. zgłoszono 4 osoby, które uległy zatruciu po spożyciu potraw z grzybów, podczas gdy w 2011r. odnotowano 6 przypadków zatruć grzybami. Wszystkie osoby hospitalizowano. Zachorowania zakończyły się wyzdrowieniem.

W okresie od 2004 do 2012r. w województwie lubuskim z powodu zatruć grzybami zmarło 5 osób (3 zgony zanotowano w 2005 roku, po jednym w 2008 i 2010 roku). Najczęstszą przyczyną ostrych zatruć grzybami są bez wątpienia pomyłki gatunków trujących z jadalnymi.

W całym województwie w stacjach sanitarno-epidemiologicznych grzyboznawcy bezpłatnie przeglądają zawartość koszyków