Sanepid przestrzega przed zatruciami pokarmowymi

Lato to czas, kiedy najczęściej dochodzi do zatruć pokarmowych. Lubuski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny przypomina, że ryzyko zatrucia można zminimalizować, przestrzegając podstawowych zasad higieny.

Najważniejsze zasady, których trzeba przestrzegać:

- Należy dbać o higienę osobistą, często myć ręce, szczególnie przed kontaktem z żywnością i podczas jej przygotowywania, przed każdym posiłkiem, każdorazowo po skorzystaniu z toalety, po powrocie z zakupów.

- Kuchnia powinna być chroniona przed owadami i innymi zwierzętami.

- Podczas przygotowywania powinniśmy oddzielać surowe mięso, drób od gotowej do spożycia żywności.

- Produkty żywnościowe przechowywać w lodówce.

- Surowe mięso i ryby przechowywać pod przykryciem, w dolnej części lodówki.

- Dokładnie rozmrażać i poddawać obróbce termicznej mięso w celu zabicia szkodliwych bakterii.

- Wyparzać jajka przed użyciem, a także używać różnych desek do krojenia produktów surowych i gotowych do spożycia.

- Należy pamiętać o doprowadzaniu wszelkich podgrzewanych potraw do wrzenia.

- Myć ręce przed dotykaniem produktów gotowych do spożycia.

- Myć owoce i warzywa pod bieżącą wodą. Szczególnie dokładnie myć owoce leśne, które mogą być zanieczyszczone odchodami lisa, co może wywołać zakażenie bąblowicą.

- Unikać spożywania niepasteryzowanego mleka, surowych jajek i niedogotowanego mięsa. Należy dbać o to, aby sok z surowego mięsa nie miał kontaktu z innymi produktami spożywczymi.

- Nie należy spożywać żywności przechowywanej w niewłaściwych warunkach termicznych, szczególnie surowego i półsurowego mięsa – tj. befsztyk tatarski tzw. tatar, produktów na bazie surowych jaj (np. krem w ciastach).

- Nie należy pić surowego mleka lub wody wątpliwej jakości, z nieznanego źródła.

- Powierzchnie na których jest przygotowywana żywność należy utrzymywać w idealnej czystości.

- Skaleczenia na dłoniach należy zabezpieczać plastrem.

Zatrucia pokarmowe

Są to ostre choroby żołądka i jelit wywołane drobnoustrojami lub ich toksynami, które występują po spożyciu pokarmu zawierającego czynnik szkodliwy, silnie działający lub występujący w dużym stężeniu.

Objawy zatrucia pojawiają się najczęściej od kilkudziesięciu minut do kilku godzin po spożyciu zanieczyszczonego produktu lub potrawy, w niektórych przypadkach nawet po kilku dniach. Ich nasilenie i charakter zależą od czynnika wywołującego zakażenie, jego dawki oraz od indywidualnej podatności chorego i wynoszą od kilku minut do kilku godzin. Objawy dotyczą przede wszystkim przewodu pokarmowego - są to nudności, wymioty i biegunka. Dodatkowo mogą wystąpić bóle brzucha, głowy, bóle mięśniowe, podwyższona temperatura ciała. Zatrucie może też mieć różny przebieg: od lekkiego po bardzo ciężki i zakończyć się nawet pobytem w szpitalu. Bardzo duże niebezpieczeństwo stwarzają uporczywe biegunki, które szybko doprowadzają do utraty płynów i elektrolitów. Szczególnie wrażliwe są kobiety w ciąży, dzieci i osoby starsze, często obciążone dodatkowymi schorzeniami.

Źródłem zakażenia jest najczęściej zakażone zwierzę lub człowiek

Zatrucia i zakażenia pokarmowe szerzą się przez żywność i wodę. Żywność może być skażona pierwotnie (zakażone surowce) lub wtórnie (podczas przetwórstwa, produkcji, transportu, magazynowania, dystrybucji lub jej przygotowywania przed spożyciem). Żywność, a zwłaszcza kremy z jajek i mleka, mielone mięso, ryby stanowią doskonałe podłoże do jego namnażania i wytwarzania enterotoksyn. Przetrwaniu i namnażaniu drobnoustrojów w żywności sprzyjają takie czynniki jak nieprawidłowe jej przechowywanie (np. kilkakrotne zamrażanie i rozmrażanie), czy nieprawidłowy proces obróbki termicznej potrawy np. niedogotowanie.

Zatrucia i zakażenia pokarmowe mogą być powodowane przez różne czynniki etiologiczne: bakterie, wirusy, pasożyty, toksyny roślinne i zwierzęce, chemiczne substancje toksyczne. Przeważają zatrucia wywołane odzwierzęcymi pałeczkami Salmonella. Spośród pozostałych czynników-najczęściej notowano zatrucia wywołane przez gronkowce, E. coli, Campylobacter, Enterobacter. W ostatnim okresie pojawia się coraz więcej zakażeń przewodu pokarmowego wywoływanych przez wirusy, np. rotawirusy, norowirusy, adenowirusy i inne.