Referendum Ogólnokrajowe 6 września 2015

Referendum w Polsce w 2015 roku – zaplanowane na 6 września 2015 referendum ogólnokrajowe w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa. Głosujący odpowiedzą w nim na trzy pytania, dotyczące wprowadzenia jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu, stosunku do dotychczasowego sposobu finansowania partii politycznych z budżetu państwa oraz interpretacji zasad prawa podatkowego w razie wątpliwości na korzyść podatnika.

Zapowiedziane przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego po I turze wyborów prezydenckich (w której uzyskał słabszy wynik niż Andrzej Duda). 13 maja skierował on projekt postanowienia o zarządzeniu referendum do Senatu, który zaakceptował je 21 maja. 17 czerwca Prezydent podpisał projekt postanowienia zatwierdzonego przez Senat, zaś 19 czerwca zostało ono opublikowane w Dzienniku Ustaw. 3 sierpnia 2015 Prezydent wydał postanowienie zmieniające wcześniejsze postanowienie. Koszt przeprowadzenia referendum jest szacowany na około 100 mln zł.

Omówienie pytań

Jednomandatowe okręgi wyborcze
Udzielenie odpowiedzi pozytywnej ""TAK"" oznacza zgodę, zaś udzielenie odpowiedzi negatywnej ""NIE"" oznacza brak zgody na wprowadzenie jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.

Zdaniem części konstytucjonalistów wprowadzenie jednomandatowych okręgów wyborczych i pytanie referendalne w tej sprawie jest sprzeczne z ustawą zasadniczą.

12 maja 2015 Prezydent Bronisław Komorowski skierował do sejmu projekt nowelizacji konstytucji znoszący wymóg proporcjonalności wyborów.

Finansowanie partii politycznych
Udzielenie odpowiedzi pozytywnej "TAK"" oznacza zgodę, zaś udzielenie odpowiedzi negatywnej ""NIE"" oznacza brak zgody na utrzymanie dotychczasowego sposobu finansowania partii politycznych z budżetu państwa.

Pytanie jest sformułowane w sposób nieprecyzyjny. W przypadku wiążącej odpowiedzi przeczącej wykonaniem woli Narodu mogłaby być nawet minimalna zmiana w sposobie finansowania, co nie miałoby szczególnego znaczenia dla państwa. Zdaniem dr. hab. Ryszarda Piotrowskiego zadanie tego pytania stanowi ingerencję w toczące się postępowanie ustawodawcze.

Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść podatnika
Udzielenie odpowiedzi pozytywnej ""TAK"" oznacza zgodę, zaś udzielenie odpowiedzi negatywnej ""NIE"" oznacza brak zgody na bezpośrednie wpisanie do ustawy Ordynacja podatkowa zasady, zgodnie z którą w przypadku istnienia wątpliwości prawnych organ zobowiązany jest wątpliwości te rozstrzygać na korzyść podatnika.

Zasada rozstrzygania wątpliwości podatkowych na korzyść podatnika nie jest wyartykułowana wprost w przepisach, lecz pojawia się w orzecznictwie.

10 lipca 2015 Sejm przyjął nowelizację ordynacji podatkowej, zawierającą zasadę, że niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego, rozstrzyga się na korzyść podatnika. 5 sierpnia Prezydent Bronisław Komorowski podpisał ustawę zawierającą tę zasadę.