Miejski rzecznik konsumentów rzedstawił sprawozdanie

Miejski rzecznik konsumentów i spraw mieszkańców w Gorzowie przedstawił sprawozdanie ze swojej działalności za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2011 roku.

Poziom ochrony prawnej konsumentów w naszym mieście stale podnosi się z roku na rok. Jest to efekt zwiększającej się dojrzałości rynku oraz w dużej mierze działań biura rzecznika. Główne zadania rzecznika wynikają z art. 42 ustawy z 16 lutego 2007 roku o ochronie konkurencji i konsumentów. Zgodnie z ustawą rzecznik podejmował działania: udzielanie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego i informacji prawnej zakresu ochrony interesów konsumentów, występowanie do przedsiębiorców w sprawach ochrony praw konsumentów, bieżąca współpraca z właściwymi organizacjami konsumenckimi, organami Inspekcji Handlowej, delegaturami Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wytaczanie powództw na rzecz konsumentów przed organami ścigania i sądowymi, podejmowanie innych działań we wszystkich sprawach zgłaszanych przez mieszkańców naszego Miasta, podejmowanie działań edukacyjnych w zakresie obowiązujących przepisów dla konsumentów jak również dla poszczególnych jednostek gospodarczych w zakresie ich stosowania. Rzecznik zajmuje się również zadaniami wynikających z uchwały Rady Miasta tzw. „sprawami mieszkańców". W tym zakresie pomoc rzecznika polega głównie na doradztwie prawnym tzn. udzielenia porady, ewentualne przygotowanie pism procesowych.
Istotną rolą Biura Rzecznika Konsumentów było i jest, podnoszenie świadomości prawnej konsumentów. Każdy konsument trafiający do biura, przy rozstrzyganiu jego osobistej sprawy otrzymuje pełną informacje dotyczącą jego praw i obowiązków. Zasada ta stosowana jest m. In. po to by uniknąć pułapek, czyli wykorzystywania niewiedzy konsumenta. Te pułapki którymi, nadal posługują się przedsiębiorcy i sprzedawcy to:
- informacje wprowadzające w błąd
- niezgodne z prawdą informowanie o treści umowy
- prezentacje
- odsyłanie konsumenta do serwisu producenta
- podpisanie umowy bez jej przeczytania i zrozumienia
- narzucanie konsumentowi sposobu rozpatrzenia reklamacji
Niestety ustawa z sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym niewiele zmieniła w zachowaniach poszczególnych firm. Wymienione wyżej zachowania są często główną przyczyną powstających konfliktów między konsumentami a przedsiębiorcami.
Do Biura Miejskiego Rzecznika Konsumentów w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2011 r. wpłynęło 965 spraw ( jest to liczba zbliżona do lat ubiegłych ). Są to sprawy przyjęte bezpośrednio w biurze, w których podejmowane były czynności wyjaśniające lub udzielanie tylko porad. Ta liczba nie uwzględnia porad, które są udzielane telefonicznie i drogą elektroniczną, których dziennie jest kilkanaście tj.; od 15 do 20 (szacunkowo porad jest około 3800 w roku). Liczba porad telefonicznych stale wzrasta w porównaniu z latami ubiegłymi.
Ważną czynnością jaką podejmował rzecznik jest i było podejmowanie działań z zakresu praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów tzn. tam, gdzie występowało naruszanie obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji, nieuczciwa lub wprowadzająca w błąd reklama, zmowy cenowe, ograniczanie praw w dochodzeniu swoich roszczeń przez konsumentów i inne czyny nieuczciwej konkurencji godzące w zbiorowe interesy konsumentów. Działania, które w tej chwili mają swoje uregulowania w ustawie o nieuczciwych praktykach rynkowych, która weszła w życie 21 grudnia 2007 r. Przykładem takiego działania były wystąpienia przeciw np. wszelkiego rodzaju reklamom artykułów spożywczych, reklamom bankowym, reklamom turystycznym, przecenom i promocją czy chwilowe obniżenie cen w celu zlikwidowania konkurencji. W tych przypadkach często kierowano sprawy do rozpatrzenia i podjęcia stosownych decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
W roku 2011, podobnie jak w latach ubiegłych, biuro rzecznika wiele uwagi i czasu poświęcało na edukację konsumencką. Należy to uznać za jedno z ważniejszych zadań polityki konsumenckiej. W roku 2011 kontynuowano cykl spotkań w szkołach gimnazjalnych i średnich nt. podstawowych praw konsumenckich. Szczególnie dużo uwagi poświęcono konsumentom będącym w starszym wieku -„seniorom". Wspólnie z Uniwersytetem III Wieku organizowano cykl spotkań dotyczących spraw konsumenckich, znaczenia prawa i jego stosowania, jak być świadomym konsumentem.
Sprawy, którymi w 2011 r. zajmował się rzecznik ze względów tematycznych i charakter można pogrupować w następujący sposób:

1) Poradnictwo z zakresu przepisów prawa regulujących terminy w świetle ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. nr 141 poz.1176.), która obowiązuje od 1 stycznia 2003 r.
Grupa ta obejmuje w szczególności:
a) reklamacje towarów - głównie obuwie, sprzęt RTV i AGD,
meble, elementy wyposażenia wnętrz, okna i drzwi, odzież, samochody.
b) reklamacje wadliwego wykonania usług - głównie wady
z zakresu prac ogólnobudowlanych, dominują tutaj okna i drzwi (sposoby montażu), wykańczania mieszkań
c) poradnictwo z zakresu przysługujących konsumentom uprawnień (pozostałe).
Ogółem w ramach tej grupy do Biura Rzecznika Konsumentów zgłosiło się 355 konsumentów.

2) Sprawy finansowe - bankowe, i kredyty konsumenckie - porady i pomoc w odzyskaniu zaangażowanych własnych środków finansowych konsumenta, problemy spłat kredytów, operowanie kartami płatniczymi. W tej grupie do Biura Miejskiego Rzecznika Konsumentów zgłosiło się 290 konsumentów. Obserwujemy tutaj tendencję wzrastającą, gdzie głównym powodem jest utrata płynności finansowej, związana z utratą pracy, bądź wzrostem raty kredytu (związana ze zmianami kursowymi walut). Problemy z kredytami konsolidacyjnymi - efekt pobierania wielu kredytów.

3) Umowy zawierane w trybie ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. nr 22.poz.271.), ze szczególnym uwzględnieniem umów zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa tzw. umów zawieranych na odległość. O udzielenie porady z zakresu funkcjonowania w/w ustawy do biura zgłosiło się około 120 osób.

4) Telekomunikacja, telefonia komórkowa oraz sieci kablowe - ze szczególnym naciskiem na poradnictwo i pomoc w składaniu reklamacji w świetle ustawy o Telekomunikacji. W tego rodzaju sprawach do biura rzecznika zgłosiło się 119 osób.

5) Podobnie jak w latach ubiegłych zagadnienia związane z rozszerzoną działalnością rzecznika tj. z zakresu tzw. „spraw mieszkańców" - głównie dotyczyła poradnictwa i pomocy prawnej z zakresu wielu gałęzi prawa, od prawa i procedury cywilnej - gro spraw - poprzez prawo i procedurę karną, do prawa bankowego, prawa ubezpieczeń majątkowych i na życie, prawa energetycznego, prawa o miarach, prawa budowlanego, przepisów dotyczących gospodarki nieruchomościami, własności lokali oraz prawa spółdzielczego, prawa pracy i ubezpieczeń społecznych .

W okresie sprawozdawczym rzecznik występował w 42 postępowaniach sądowych podjętych przez konsumentów.
Biuro Miejskiego Rzecznika Konsumentów i Spraw Mieszkańców mieści się przy ul. Orląt Lwowskich 1, tel. 95 7355 962.
Andrzej Wawrzyński, miejski rzecznik konsumentów i spraw mieszkańców