Inwestycje transportowe w Programie Operacyjnym „Infrastruktura i Środowisko” 2007-20

„W ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” do 2013 roku na realizację inwestycji transportowych wydamy ponad 19 mld euro z funduszy europejskich” – poinformował Minister Transportu Jerzy Polaczek 14 grudnia br. podczas konferencji prasowej w resorcie. „Będzie to największy program inwestycyjny realizowany do tej pory w naszym kraju, a podobna skala inwestycji zostanie też utrzymana w latach 2014-2020” - dodał. „Polska wykorzystując środki unijne, podejmuje zadanie gruntownej przebudowy całego systemu transportowego. Planowany jest szeroki zakres inwestycji w transporcie drogowym, kolejowym, lotniczym, morskim i intermodalnym oraz w żegludze śródlądowej, pozwalający na nadrobienie zaległości w dziedzinie infrastruktury. Zakładamy, że do roku 2020 Polska powinna dysponować systemem transportowym o standardach charakterystycznych dla krajów najwyżej rozwiniętych” – powiedział szef resortu transportu.

Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” 2007-2013 jest jednym z programów operacyjnych, będących podstawowym narzędziem do osiągnięcia założonych w Narodowych Strategicznych Ramach Odniesienia celów przy wykorzystaniu środków finansowych z Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Priorytetem tego programu jest przede wszystkim rozwój drogowej i lotniczej sieci TEN-T, rozwój transportu przyjaznego środowisku, rozwój infrastruktury drogowej w Polsce wschodniej oraz bezpieczeństwo transportu i krajowych sieci transportowych. Budowa i modernizacja infrastruktury transportowej ma podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski i jej regionów.

W ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” przeznaczone będą na realizację inwestycji transportowych środki UE w wysokości 19,07 mld euro, w tym 16,13 mld euro z Funduszu Spójności i 2,94 mld euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Wkład krajowy na potrzeby tych projektów szacuje się na około 7 mld euro, co w połączeniu ze środkami UE daje kwotę przewyższającą 26 mld euro. Skala środków przewidzianych na inwestycje transportowe w latach 2007-2013 zdecydowanie przewyższa wielkość środków przeznaczanych dotąd na inwestycje transportowe. W nowej perspektywie finansowej wielkość środków UE w skali rocznej wzrośnie o ponad 150% w stosunku do środków UE dostępnych w latach 2004-2006.

Środki UE przeznaczone zostaną w 58% na inwestycje drogowe, w 25% na inwestycje kolejowe, w 10% na transport miejski. W ramach pozostałych 7% dofinansowane zostaną m.in. inwestycje lotnicze, morskie, z zakresu bezpieczeństwa ruchu.

Należy zaznaczyć, że Program Operacyjny „Infrastruktura i Środowisko” obejmuje nowe obszary wsparcia, które nie były uwzględnione w perspektywie finansowej 2004-2006. Jest to przede wszystkim transport lotniczy jak również żegluga śródlądowa i inteligentne systemy transportowe.

W ramach Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” wybudowanych zostanie 636 km autostrad i 2 247 km dróg ekspresowych.

Wśród kluczowych zadań, które objęte będą finansowaniem unijnym w latach 2007-2013 należy wymienić przede wszystkim:

W dziedzinie transportu drogowego:
ˇ autostrada A1 – zakończenie budowy na całej długości (Gdańsk - Toruń - Łódź - Piotrków Trybunalski - Częstochowa - Gliwice - Gorzyczki)
ˇ autostrada A2 – zakończenie budowy odcinka Świecko - Poznań - Łódź – Warszawa oraz Warszawa - Siedlce
ˇ autostrada A4 – zakończenie budowy na całej długości (granica państwa - Legnica - Wrocław - Opole - Gliwice - Katowice - Kraków - Tarnów – Rzeszów – Korczowa)
ˇ autostrada A18 – przebudowa jezdni południowej odcinka Olszyna - Golnice
ˇ droga ekspresowa S1 – budowa odcinka Kosztowy – Bielsko Biała
ˇ droga ekspresowa S2 – budowa odcinka Konotopa – Puławska oraz Lotnisko – Marynarska w Warszawie
ˇ droga ekspresowa S3 – budowa odcinka Szczecin - Gorzów Wielkopolski - Zielona Góra – Nowa Sól - Legnica (A4)
ˇ droga ekspresowa S5 – budowa odcinka Nowe Marzy – Bydgoszcz – Żnin oraz Gniezno - Poznań
ˇ droga ekspresowa S7 – zakończenie budowy odcinka Gdańsk - Elbląg - Olsztynek – Płońsk – Warszawa – Radom – Kielce - Jędrzejów i odcinka Lubień-Rabka
ˇ droga ekspresowa S8 – zakończenie budowy odcinka Wrocław – Psie Pole – Syców – autostrada A1 – Piotrków Trybunalski - Warszawa – Wyszków – Ostrów Mazowiecka - Zambrów – Białystok – granica państwa (Budzisko)
ˇ droga ekspresowa S17 – budowa odcinka Warszawa Zakręt – Garwolin - Kurów – Lublin - Piaski
ˇ droga ekspresowa S19 – budowa odcinka Białystok - Międzyrzec Podlaski – Lublin – Rzeszów – granica państwa (Barwinek)
ˇ droga ekspresowa S69 – zakończenie budowy odcinka Bielsko Biała – Żywiec – Zwardoń
ˇ Budowa stałego połączenia – tunelu - pomiędzy wyspami Uznam i Wolin w Świnoujściu

W obszarze transportu kolejowego:
ˇ linia E65 – zakończenie modernizacji odcinków Gdynia – Warszawa, Katowice – Zebrzydowice oraz Czechowice Dziedzice - Bielsko Biała - Zwardoń
ˇ linia E59 – zakończenie modernizacji odcinka Rawicz – Poznań – Krzyż – Szczecin
ˇ linia E20/CE20 – modernizacja odcinka Warszawa- Poznań (zakończenie prac) oraz odcinka Łowicz- Skierniewice
ˇ linia E30- modernizacja odcinków Opole- Kędzierzyn Koźle- Gliwice – Zabrze oraz Legnica - Węgliniec - Bielawa Dolna – Horka
ˇ linia CE 59 – modernizacja odcinka Wrocław - Zielona Góra - Rzepin – Szczecin, I etap
ˇ linia Warszawa – Łódź – zakończenie modernizacji na całej długości
ˇ linia Psary – Kozłów – Kraków –modernizacja odcinka łączącego Centralną Magistralę Kolejową z Krakowem
ˇ linia kolejowa nr 8 – modernizacja odcinka Warszawa – Radom – Kielce, wraz z budową łącznicy do lotniska Warszawa - Okęcie
ˇ linia kolejowa nr 14 –modernizacja odcinka Łódź - Zduńska Wola - Kalisz
ˇ linia kolejowa E75 - modernizacja linii Warszawa – Białystok – granica z Litwą - I etap: Warszawa Rembertów-Zielonka-Tłuszcz
ˇ Budowa sieci telekomunikacji GSM-R dla ERTMS poziom II w tym: budowa centrali Radiowej (MSC), budowa infrastruktury GSM-R
ˇ przygotowanie do budowy w latach 2014-2020 linii kolejowych dużych prędkości
ˇ zakup i modernizacja taboru kolejowego

W obszarze transportu lotniczego:
ˇ modernizacja 8 portów lotniczych znajdujących się w transeuropejskiej sieci transportowej (Gdańsk-Rębiechowo, Katowice-Pyrzowice, Kraków-Balice, Poznań-Ławica, Rzeszów-Jasionka, Szczecin-Goleniów, Warszawa-Okęcie, Wrocław-Strachowice)

W obszarze transportu morskiego (wyboru zadań inwestycyjnych w tej dziedzinie dokonuje Minister Gospodarki Morskiej):
ˇ Modernizacja toru wodnego Szczecin – Świnoujście, III etap
ˇ Budowa nowego Terminala Promowo-Pasażerskiego w Gdyni wraz z dostępem drogowym i kolejowym
ˇ Poprawa dostępu kolejowego do portu w Gdańsku

W transporcie miejskim:
ˇ budowę drugiej linii metra w Warszawie (odcinek Rembielińska - Dworzec Wileński - Rondo Daszyńskiego – Chrzanów, wraz z zakupem taboru)
ˇ modernizację infrastruktury kolei aglomeracyjnej i linii tramwajowych (wraz z zakupem taboru) w 9 obszarach metropolitalnych (Bydgoszcz/Toruń, Katowice, Kraków, Łódź, Poznań, Szczecin, Trójmiasto, Warszawa, Wrocław)

Dla realizacji celów Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” na lata 2007-2013 w krótkim czasie musi powstać niezwykle efektywny system absorpcji środków unijnych. Wymaga to przede wszystkim zainwestowania w ludzi, którzy będą realizowali projekty współfinansowane ze środków UE oraz stworzenia sprawnych struktur organizacyjnych. W realizacji części transportowej Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” 2007-2013 uczestniczyć będzie po stronie administracji państwowej i głównych beneficjentów ponad 1 300 osób. Szczególnie istotne jest stworzenie silnych, wyraźnie wydzielonych pionów przygotowania i realizacji inwestycji w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad oraz w PKP PLK S.A.

W n i o s k i:

1. Wykorzystanie przyznanych Polsce na lata 2007-2013 środków unijnych pozwoli na dokonanie zasadniczej przebudowy całego systemu transportowego w Polsce.

2. Dla zapewnienia absorpcji olbrzymich środków unijnych Ministerstwo Transportu podjęło działania mające na celu:
- utworzenie jednostki wdrażającej w Banku Gospodarstwa Krajowego
- rozbudowę pionów inwestycyjnych w GDDKiA oraz PKP PLK S.A.
- wzmocnienie kadrowe ww. instytucji.

3. Program inwestycyjny po raz pierwszy obejmie w sposób zintegrowany wszystkie gałęzie transportu.

4. Po raz pierwszy środki unijne zostaną przeznaczone na rozwój transportu lotniczego, żeglugi śródlądowej i inteligentnych systemów transportowych.